Translate

woensdag 23 maart 2016

Spaargeld in gevaar door nieuwe bail-in regels

Sinds 1 januari van dit jaar zijn er nieuwe bankregels van kracht in de 28-lidstaten tellende Europese Unie (EU).  De redding ('bail out') van banken met belastinggeld wordt daardoor - in theorie - verboden.  De bedoeling van dit nieuwe reglement is om het bancaire stelsel te versterken en de risico's voor de economie te verminderen.  Onderzoek leert echter dat de mogelijkheid van een nieuwe bankencrisis en van nieuwe economische schokken beduidend is toegenomen.

Waarom heeft de EU nieuwe bankregels geïmplementeerd ?  Omdat sterke landen, Duitsland op kop, niet willen instaan voor de slechte leningen (de schattingen lopen uiteen van 1.000 tot 5.000 miljard €) op de Europese bankbalansen. Europa, in tegenstelling tot de Verenigde Staten, heeft haar bankwezen inderdaad nog steeds niet geherkapitaliseerd.  Er bestaat geen Europese transferunie en geen Europese bankenunie.

Vanaf 1 januari 2016 geldt er een vastgelegde 'volgorde van redders' ingeval een bankfaillissement optreedt. Eerst dienen de aandeelhouders tussenbeide te komen, vervolgens de obligatiehouders van de te redden bank en als laatste de depositohouders die minimaal 100.000 € (het bedrag van de depositogarantie) bij die instelling aanhouden. Over dat laatste kunnen we kort zijn : ingeval een grootbank overkop zou gaan, stelt die staatsgarantie tot 100.000 € niet veel voor want de overheid beschikt lang niet over voldoende middelen om elke rekeninghouder te vergoeden.

Een bail-in wordt door de EU voorgesteld als hét model om de belastingbetalers te behoeden voor het faillissement van een systeembank ('too big to fail').  Waarbij men er correct van uitgaat dat het bankroet van een systeembank het financiële systeem en de economie ernstige schade kan berokkenen.
Tot zover de theorie.  De vraag is wat er in de praktijk zal gebeuren.  Zal men een systeembedreigende bankgigant zomaar aan haar lot overlaten ? De belangrijkste rode draad doorheen de financiële crisis sinds 2008, is het onmiskenbare feit dat de grootbankiers steeds weer uit de wind worden gezet en dat de gemeenschap telkens wordt aangesproken om de factuur te betalen.  Men kan er gif op innemen dat, als puntje bij paaltje komt, de too big to fail-banken toch weer een reddingsboei zullen toegeworpen krijgen.

Bovendien lopen Europese banken door deze nieuwe bail-in regels wel degelijk méér gevaar dan voorheen. Banken hebben 'extra' geld verdiend door de staatsobligaties van hun eigen land te kopen, voordat de Europese Centrale Bank die opkocht.  Met deze nieuwe regels wil men dat proces nu ontmoedigen, met als gevolg dat dit banken potentieel geld kan kosten. Welke investeerder wil er trouwens een bankobligatie kopen als nu de kans bestaat dat men daarmee al z'n centen kwijtspeelt ? Banken zullen vanaf heden moeilijker op lange termijn- financiering beroep kunnen doen.

Maar ook depositohouders riskeren nu het slachtoffer te worden van confiscatie.  In hoeverre houden de Europese beleidsbepalers ons overigens voor de gek door een onderscheid te willen maken tussen belastingbetalers ('bail out') en rekeninghouders ('bail-in') ?!  De recente bail-ins (Cyprus, Oostenrijk, Portugal, Italië), waarbij 10.000en bankcliënten reeds miljarden hebben verloren in bankproducten en -obligaties - zelfs bij een solvabele instelling als de Portugese Nova Banco - zijn daarom een heel ernstige waarschuwing.

Wat bij dit alles bijzonder opvalt, is het feit dat deze nieuwe bancaire regels niet of nauwelijks ter sprake zijn gekomen in de massamedia.  Terwijl potentiële bail-ins een groot risico vormen voor de deposito's van beleggers, spaarders en zelfs van ondernemingen.
Het feit dat het Europese bankensysteem nog altijd in slechte papieren zit, zou bij een nieuwe bankenpaniek zelfs kunnen leiden tot een algemene confiscatiemaatregel, bijvoorbeeld opgelegd door de Trojka (het gezamenlijk optreden van het Internationaal Monetair Fonds, de Europese Commissie en de Europese Centrale Bank).

Welke rol speelt een klassieke bank in ons economische systeem ?  Een bank zet spaargeld om in leningen aan bedrijven (investeringen) en aan gezinnen (consumptie), waardoor de economie wordt aangezwengeld. Met andere woorden, deposito's vormen het bronkapitaal, het levensbloed van de economie en dus is het aantasten daarvan zonder meer extreem gevaarlijk.  De wereldeconomie heeft reeds behoorlijk wat last van neerwaartse druk en het confisceren van (Europees) spaargeld zou die ongunstige evolutie nog versterken.  

Uw en mijn spaargeld verkeren in reëel gevaar.  En dat omwille van de ontoereikendheid van het depositogarantiestelsel, de bedenkelijke bankensituatie in Europa maar ook de nieuwe bail-in regels zelf. Het is dus aangewezen om te opteren voor een conservatieve bank met een behoorlijk eigen vermogen (minstens 10% van het balanstotaal) en daar niet meer dan een bedrag van 50.000 € aan te houden.


Vond je dit een interessant stuk ?  Hou je dan niet tegen om het te delen.  Alvast dank !


maandag 14 maart 2016

Het enorme verschil tussen bruto- en netto-inkomen in België

Om in België een netto-inkomen van 100 € te verwerven, is een bruto 'supersalaris' nodig van bijna 250 €. Geen enkel Europees  land hanteert dergelijk hoge sociale - en fiscale lasten.  



Het volgende artikel bespreekt de Franse druk op het werknemersinkomen, maar kan net zo goed worden gelezen als blauwdruk voor de Belgische situatie :

En France, pour 100 euros nets, il faut 235 euros de salaire "super brut".


maandag 7 maart 2016

Niet of maar wanneer krijgen we een nieuwe Europese bankencrisis?

De financiële crisis van 2008 was vooral een bankencrisis waarvan de impact tot op vandaag wordt gevoeld.  Verschillende cruciale elementen die deze grote bankenproblematiek hebben veroorzaakt, zijn echter nog steeds niet weggenomen.

De bekende ex-hoogleraar Jean-Pierre Chevallier maakt op zijn blog chevallier.biz  regelmatig een round up van de Europese grootbankensituatie.  Net als Chevallier gaan de meeste waarnemers uit van 1 € eigen vermogen tegenover 10 € vreemd vermogen als minimale veiligheidsnorm voor een bankbalans.  Uit onderstaande grafiek blijkt echter dat geen enkele grote Europese speler nog maar in de buurt komt van die verhouding (de groene lijn).


Zo zou het verlies van een schamele 3% van het balanstotaal het eigen vermogen van de Franse bankreus Société Générale volledig wegvegen.  Over de zeer hachelijke situatie van Deutsche Bank hebben we het recent nog gehad.  Er zijn zelfs experts (lees hier en hier) die menen dat het eigen vermogen van een privé-bank tussen de 20 en 30% van haar activa zou moeten bedragen !  

Het is een feit dat de Europese financiële sector beter gekapitaliseerd is dan in 2008, maar nog lang niet in die mate dat we op twee oren kunnen slapen.  De bekende hoofdeconoom van de Amerikaanse bank Citigroup, Willem Buiter, schat het vermogenstekort van de Europese banksector op 1.000 à 3.000 miljard €.  

Waarom is het voor Europese banken moeilijk om nieuw eigen vermogen aan te trekken ? Financiële instellingen geven er sowieso de voorkeur aan zoveel mogelijk van hun kredietverlening met vreemd vermogen te financieren omdat de rente op een lening aftrekbaar is voor de vennootschapsbelasting.  De aandeelhouder van de bank, die in dat geval zijn kapitaal niet hoeft aan te spreken, zal in die situatie een hoger rendement realiseren. Welke investeerder wil bovendien geld steken in aandelen van banken die vermoedelijk insolvabel zijn ?  De spectaculaire terugval van de Europese bankaandelen (zie grafiek hieronder) spreekt in deze dan ook boekdelen.




Zoals Geert Noels van Econopolis reeds meermaals gesuggereerd heeft, dienen banken te worden behandeld als kerncentrales.  De hele samenleving, behalve de aandeelhouders en de bankiers, heeft belang bij hogere kapitaalbuffers.  

Niet alleen de onderkapitalisatie is een probleem.  Verschillende specialisten maken zich ook zorgen over de kwaliteit van de uitstaande leningen op de Europese bankbalansen. Martin Armstrong : "Als de uitstaande leningen op marktwaarde zouden worden gewaardeerd, zou blijken dat het Europese banksysteem zo goed als insolvabel is".

Heel veel banken hebben nog een pak slechte kredieten op de balans staan.  Zo heeft de Europese bankensector een bedrag van 9.000 miljard € uitgeleend aan de opkomende landen. Grondstoffen zijn voor deze naties een onmisbare bron van inkomsten. Voornoemde schuldenlast en de ineengezakte grondstoffenprijzen, samen met de sterk teruggevallen wereldhandel (groeivertraging China), maken dat die leningen een bijkomend risico vormen voor de Europese banken (lees ook hier en hier).  
Typevoorbeeld van hetgeen zich afspeelt in Europa zijn de problemen van de slechte leningen ter waarde van 330 miljard € (17% van het Italiaans BBP) op de balansen van de Italiaanse banken.

Een ander gegeven dat een grote rol heeft gespeeld in de bankencrisis van 2008, is het feit dat de systeembanken te groot waren ten opzichte van hun respectievelijke economieën. Hoe is het daarmee gesteld ? Volgens een rapport van de Financial Stability Board zat er in 1990 een bedrag gelijk aan 16% van het wereld BBP op de balansen van de 10 grootste banken.  In 2008 was dat gegroeid tot 40%.  Momenteel bedraagt dit toch nog 26.000 miljard dollar of 35% van het globale BBP. Het 'too big to fail' - probleem is dus nog niet van de baan, ook niet in Europa.

Er zijn nog redenen om zeer bezorgd te zijn over de gezondheidstoestand van de Europese financiële sector. Zo doet de sterk gedaalde rente de rentemarge van de banken - en dus de basis van hun verdienmodel - inkrimpen.  De turbulentie op de financiële markten blijft aanhouden, banken verdoezelen cijfers en veel wordt verstopt in allerlei derivatenconstructies.

Einde 2014 meende het Internationaal Monetair Fonds dat het totale bedrag van ongunstige kredieten in Europa zo'n 1.000 miljard € bedroeg.  Anderen denken dat het gaat om 3.000 miljard €.  De ervaren specialist Diederik Schmull sluit niet uit dat het Europese bankwezen in totaal zo'n 5.000 miljard € zou moeten afschrijven, gelijk aan 1/3 van het Europese BBP...

Anders dan in Europa, heeft men in de Verenigde Staten simultaan de financiële sector gesaneerd en geherkapitaliseerd.  In Amerika is het ook gebruikelijk dat bedrijven zich financieren via uitgifte van aandelen en obligaties.  In Europa gebeurt dit voornamelijk door bankfinanciering, hetgeen de Europese banken kwetsbaarder maakt.

Als men alle voorgaande gegevens op een rijtje zet, kan men moeilijk anders dan tot de conclusie komen dat een nieuwe Europese bankencrisis onvermijdelijk is.  Alleen de timing daarvan is niet te voorspellen.


Vond je dit een interessant stuk ?  Hou je dan niet tegen om het te delen.  Alvast dank !