Toppolitici zijn, veel beter dan u en ik, op de hoogte van zowel nationale - als internationale politieke en sociaal-economische ontwikkelingen. Zij hebben namelijk meestal toegang tot uitgebreide insider informatie die ze slechts gedeeltelijk - of niet - met het grote publiek delen.
De Spaanse topdiplomaat Josep Borrell is sinds 1 december 2019 Europa's buitenlandminister en houdt in die hoedanigheid ieder jaar een toespraak voor het zogenaamde 'corps diplomatique' (Borrell noemt hen zijn ogen en oren) van de Europese Unie. De speech die hij op 10 oktober jongstleden uitsprak is opmerkelijk omdat die zijn visie op de huidige precaire Europese situatie goed illustreert.
U vindt hierna niet de volledige tekst, maar we beperken ons tot enkele veelzeggende passages.
"Laat me proberen samen te vatten wat er met ons gebeurt. Misschien heb ik het mis, maar ik wil er met u over discussiëren. Ik denk dat wij Europeanen te maken hebben met een situatie waarin we de gevolgen ondervinden van een proces dat al jaren gaande is en waarbij we de bronnen van onze welvaart hebben losgekoppeld van de bronnen van onze veiligheid. Dit is een zinsnede die kan dienen als headline, en overgenomen van Olivier Schmitt, die deze stelling - denk ik - heel goed heeft uitgewerkt.
Onze welvaart is gebaseerd
op goedkope energie uit Rusland. Russisch gas - goedkoop en zogenaamd
betaalbaar, veilig en stabiel. Het is bewezen dat dit niet het geval is. En dan is er de
toegang tot de grote Chinese markt, voor export en import, voor technologische transfers, voor investeringen, voor het verkrijgen van goedkope goederen. Ik
denk dat de Chinese arbeiders met hun lage lonen veel beter en veel meer hebben
gedaan om de inflatie te beheersen dan alle centrale banken samen.
Onze welvaart was dus
gebaseerd op China en Rusland - energie en markt. Het is onmiskenbaar dat we
vandaag, zoveel als we kunnen, nieuwe manieren moeten zoeken om energie binnen de Europese Unie te produceren, want het is niet de bedoeling om de ene afhankelijkheid in te ruilen voor een andere. De beste energie is die welke je thuis produceert. Dat alles zal leiden
tot een diepgaande herstructurering van onze economie - zoveel is zeker. Mensen zijn
zich daar niet van bewust, maar het feit dat Rusland en China voor onze economische ontwikkeling niet meer zijn
wat ze waren zal een ingrijpende herstructurering
van onze economie vergen.
De toegang tot China
wordt steeds moeilijker. De aanpassing zal lastig zijn, en dit zal politieke
problemen veroorzaken.
Anderzijds hebben wij
onze veiligheid gedelegeerd aan de Verenigde Staten. Hoewel de samenwerking met
de regering-Biden uitstekend is, en de transatlantische relatie nog nooit zo
goed is geweest als nu - [inclusief] onze samenwerking met de Verenigde Staten
en mijn vriend Tony [Anthony] Blinken [minister van Buitenlandse Zaken van de
VS]: we hebben een fantastische relatie en werken veel samen; maar wie weet wat er
over twee jaar, of zelfs in november, zal gebeuren? Wat zou er gebeurd zijn
als, in plaats van [Joe] Biden, het [Donald] Trump of iemand zoals hij in het
Witte Huis zou zijn geweest? Wat zou het antwoord van de Verenigde Staten zijn
geweest op de oorlog in Oekraïne? Wat zou ons antwoord zijn geweest in een
andere situatie?
Dit zijn enkele vragen
die we ons moeten stellen. En het antwoord is voor mij duidelijk: we moeten
zelf meer verantwoordelijkheid nemen. We moeten een groter deel van onze
verantwoordelijkheid opnemen om de veiligheid te waarborgen.
Jullie - de Verenigde
Staten - zorgen voor onze veiligheid. Jullie - China en Rusland - zorgden voor het fundament van onze welvaart. Deze wereld bestaat niet meer.
….
We dienen een beetje
uit de huidige crisismodus te komen. Daarvoor moeten we meer nadenken over hoe technologie
de wereld hervormt en over het verband tussen energie, klimaat en
grondstoffen.
Onlangs, tijdens de
[Europese] Raad in Praag, was president [van Frankrijk, Emmanuel] Macron hierover heel duidelijk: het is niet de bedoeling om de ene afhankelijkheid te vervangen door een
andere. We zijn verheugd dat we veel vloeibaar aardgas (LNG) uit de Verenigde
Staten kunnen invoeren - overigens tegen een hoge prijs - en Russisch gas kunnen vervangen
door Amerikaans en Noors gas of Azerbeidzjaans gas - nu ja, van Azerbeidzjan
is het slechts een kleine hoeveelheid. Maar wat zou er morgen gebeuren als de Verenigde
Staten, met een nieuwe president, zouden besluiten niet meer zo vriendelijk te zijn
tegen de Europeanen? Waarom niet? U kunt zich wel inbeelden dat onze
kritische afhankelijkheid van LNG uit de Verenigde Staten dan ook in een crisis zou
kunnen terechtkomen. Of stel u voor dat we morgen geen kobalt meer hebben, de zeldzame materialen
die afkomstig zijn uit China, Zuid-Amerika, Afghanistan - die zijn voor ons even
cruciaal als olie en gas.
We hebben geen helder begrip over het feit dat we in de samenhang van energie, klimaat en technologie nieuwe afhankelijkheden creëren. Het is essentieel dat we hierover duidelijkheid scheppen."
&&&
U kan de redevoering in haar geheel terugvinden via de volgende link: https://www.eeas.europa.eu/eeas/eu-ambassadors-annual-conference-2022-opening-speech-high-representative-josep-borrell_en
Vond je dit een interessant stuk ? Hou je dan niet tegen om het te delen. Bij voorbaat dank !
