Het is de eerste keer dat we op deze blog een artikel overnemen van een politieke partij.
Let wel : wij zijn geen lid van deze of een andere politieke beweging. Sterker nog : ter gelegenheid van verkiezingen stemmen wij steeds blanco en staan we bewust in de neutraliteit ten aanzien van het politieke bedrijf.
Het volgende stuk van Sarah Van Liefferinge van de Piratenpartij sluit echter nauw aan bij onze opvattingen over wat er verkeerd loopt met ons financieel-economisch systeem.
Zoals wij het zien is de wereldwijde staathuishoudkunde fundamenteel een roofbouweconomie die mens en planeet aantast en die voornamelijk een elite van bankiers, superrijke individuen en - families ten goede komt.
De ons collectief opgedrongen consumptie- en prestatiedwang heeft ons inderdaad veel welvaart geschonken, maar ondergraaft steeds meer ons psychisch en emotioneel welbevinden.
In onze westerse cultuur hebben we onder andere een rampzalige scheiding aangebracht tussen werk en plezier. Net zoals vroeger succesondernemer Roland Duchâtelet met zijn beweging "Vivant" en Anthony Migchels van realcurrencies.wordpress.com stelt de Piratenpartij voor om arbeid en inkomen van elkaar los te koppelen en een universeel basisinkomen in te voeren. Zodanig dat de deelnemers aan de ratrace werk en leven in balans kunnen brengen en de minstbedeelden hier en elders een solide en menswaardig bestaansfundament verkrijgen. Volgt nu het artikel van Sarah van de Piratenpartij :
Dat het slopend is om een gezin te combineren met een carrière ! Dat er te weinig tijd is om daarnaast ook te léven ! Dat je het niet redt op je eentje ! Noodkreten van oververmoeide ploetermama's en -papa's sierden onze kranten. En niet enkel zij proberen zich elke dag staande te houden in de ratrace. Zowat iederéén in deze samenleving loopt op de toppen van zijn of haar tenen: een broeinest voor emotionele ellende.
Het heeft niet lang geduurd vooraleer het debat uitmondde in een discussie tussen moeders die meer tijd met hun kinderen willen doorbrengen en moeders die graag veel werken. Ook de leeftijd waarop vrouwen best moeder kunnen worden werd een mediatiek thema. O ja, en vaders, vaders mochten ook nog iets zeggen, maar liefst kort. Triestig hoe deze kans tot maatschappijkritisch debat weeral uitdraait op polarisatie. Waarom niet samen strijden voor het goede leven voor iedereen ?
Emotionele ellende
Want zeg nu eens eerlijk, vindt u het normaal dat steeds meer mensen (onafhankelijk van hun burgerlijke of sociale status) psychologische hulp zoeken ? Angstaanvallen of depressies, eetstoornissen of verslavingen, relatieproblemen of burn-outs : redenen zijn er in overvloed, langetermijnoplossingen jammer genoeg niet.
Sommige mensen laten zich ziek schrijven van het werk om tijd te nemen voor zichzelf. Anderen slikken pillen om de dagelijkse stress te doorstaan : antidepressiva (dagelijks één miljoen Belgen !), angstremmers, slaapmiddelen of kalmeerpillen. En voor de kinderen is er Rilatine, zodat zij vroeg genoeg moeten leren conformeren.
Uiteindelijk bestrijden we zo de symptomen, maar niet de ziekte. Er valt nauwelijks te ontsnappen aan de prestatie- en competitiedwang die we van kinds af door onze strot geramd krijgen. "The sky is the limit". "We want it all, and we want it now." Want zij die het écht willen en flink hun best doen, die bereiken wat ze maar wensen. En zij die door de mazen van het net vallen, hebben dat aan zichzelf te danken.
Onze samenleving is doordrongen van het waanidee dat we keihard moeten werken (of geboren moeten zijn voor het geluk) om aanspraak te mogen maken op het goede leven. Ironisch genoeg staat net deze mentaliteit het goede leven in de weg. We laten ons collectief beroven van onze vrije tijd en energie. Haast niemand vindt voldoende tijd om te genieten en na te denken, om te creëren en te ondernemen, om te ontdekken en te studeren, om te zorgen voor onze kinderen en onze ouders. We zitten allemaal samen, als dolgedraaide hamsters, gevangen in de achterhaalde dogma's die onze regeringen blijven verdedigen : 'economische groei' en 'jobs, jobs, jobs' ! Welzijn moet steeds opnieuw wijken voor welvaart.
Welzijn boven welvaart
Onze toekomst hangt niet af van de leeftijd waarop vrouwen kinderen krijgen, of van de pensioenleeftijd. Onze toekomst hangt af van of we er al dan niet in slagen om ons te bevrijden van onze groeiverslaving en onze hebzucht.
Blijven we de slaaf van een economisch systeem dat enkel de elite dient ? Of durven we te kiezen voor het goede leven ? Als we kiezen voor welzijn, zullen we ons doen en denken moeten veranderen. De maatschappij zoals die is bestendigt onze mentale structuren en ons gedrag, en onze denkbeelden over werk en arbeid houden onze gedateerde maatschappelijke structuren overeind.
Dus neen, we moeten niet allemaal voltijds aan de slag, dat is onmogelijk. Kortere werkweken en deeltijds werken zijn de toekomst. Neen, we moeten ons niet kapot werken om goed te mogen leven, want zo laten we het goede leven aan ons voorbijgaan. Neen, we hebben niet meer koopkracht en meer koopwaar nodig. De planeet en de mensheid kreunen onder onze consumptieverslaving. Neen, de menswetenschap economie en de besparingen zijn geen onontkoombare natuurwetten. Het zijn ideologische keuzes.
Als we balans willen brengen in ons werk en in ons leven, zullen we arbeid en inkomen deels van elkaar moeten loskoppelen. Dat is het idee achter het basisinkomen. De Zwitserse bevolking beseft dit al, en stuurt erop aan met haar democratische burgerrechten : in 2016 moet het parlement zich buigen over de invoering van het basisinkomen.
Waarop wachten wij nog ? U gelooft toch zelf niet dat uw leven pas echt van start gaat na uw pensioen ?