Insider Jacques Attali : "Er dreigt een enorme financiële crisis"

De in Algiers geboren Fransman Jacques Attali (1943) is een econoom, auteur (hij heeft meer dan 80 boeken gepubliceerd!), hoge ambtenaar en bedrijfsleider. Wie zijn carrière als publieke functionaris bestudeert, kan niet anders dan onder de indruk komen van zijn grote invloed op de Franse - en internationale politiek. Hier volgt een artikel van zijn hand dat dateert van 12 april 2023:

"Er dreigt een enorme financiële crisis. Tenzij we snel handelen, zal die waarschijnlijk uitbarsten in de zomer van 2023. En als die crisis wordt doorgeschoven naar de toekomst, zal die later in een ergere vorm terugkeren. We hebben nog steeds alles wat we nodig hebben om dit echt te boven te komen, mits we begrijpen dat ons volledige ontwikkelingsmodel op het spel staat.

De huidige wereldsituatie wordt slechts bijeengehouden door de kracht van de dollar, die zelf gelegitimeerd wordt door de economische, militaire en politieke macht van de Verenigde Staten, die het belangrijkste toevluchtsoord blijven voor het kapitaal in de wereld. Zij worden nu echter bedreigd door een zeer ernstige budgettaire, financiële, klimatologische en politieke crisis:

De overheidsschuld van de VS heeft 120% van het BBP bereikt, zonder rekening te houden met de garanties die de federale overheid heeft gegeven aan de verschillende pensioenstelsels van de federale werknemers of de noodzakelijke financiering van toekomstige klimaatrampen.

Sinds medio januari 2023 heeft de Amerikaanse schatkist de grens bereikt van wat zij kan lenen (31,4 triljard dollar). 

De salarissen van de ambtenaren en het leger worden slechts door lapmiddelen betaald (hetgeen volgens de minister van Financiën niet kan worden voortgezet tot na begin juli 2023). De Republikeinen, die het Huis van Afgevaardigden controleren, broeden op voorstellen die het Witte Huis nu al aan de kaak stelt als "verwoestende bezuinigingen die de nationale veiligheid zouden verzwakken en tegelijkertijd de werkende- en middenklasse-gezinnen zouden belasten". En het plan van de Democraten om het tekort over 10 jaar terug te dringen door de belastingen op de rijkste mensen massaal te verhogen, zal waarschijnlijk niet meer door het Congres komen. De Amerikanen zouden weer weg kunnen komen met een nieuwe verhoging van het schuldenplafond, wat niemand wil. En dat zou niets oplossen.

De privéschulden staan er niet beter voor: ze bedragen 16,9 triljard dollar, of 2,75 triljard meer dan vóór de Covid-19-crisis of 58.000 dollar per Amerikaanse volwassene of 89% van het beschikbare inkomen van de Amerikaanse huishoudens. Een groot deel ervan dient ter financiering van consumentenuitgaven en het aankopen van een huis. Met name de huizenschuld bedraagt 44% van het beschikbare inkomen van Amerikaanse huishoudens, het hoogste niveau in de geschiedenis, hoger dan in 2007 toen dit de vorige crisis veroorzaakte.

En de armste Amerikanen blijven lenen, met de garantie van de Federal Housing Administration, om huizen te kopen met een eigen bijdrage van maximaal 5%, terwijl de maandelijkse betalingen kunnen oplopen tot 50% van hun inkomen! Een onhoudbaar systeem. 13% van deze leningen is al in gebreke gebleven en dit percentage neemt elke dag toe. Bovendien zal de stijging van de rente de druk op deze arme ontleners, die door de kredietverstrekkers zijn bedrogen, nog toenemen. Daar komt nog bij dat de schulden van projectontwikkelaars ook ongekende hoogten bereikt: 1,5 triljard aan commerciële vastgoedleningen moet vóór eind 2025 worden terugbetaald of geherfinancierd, tegen tarieven die veel hoger zijn dan die van de lopende leningen. Dit alles met banken die zeer verzwakt zijn door de recente gebeurtenissen en die niet zullen kunnen deelnemen aan deze herfinancieringen. 

Bovendien heerst er in de VS een revolutionair klimaat, waarbij niemand een constitutionele crisis kan uitsluiten, die volgens sommigen zelfs tot een afscheiding van bepaalde staten zou kunnen leiden.

De rest van de wereld zou vreselijk lijden onder een dergelijke crisis. Europa, dat zelf kampt met een enorme schuldenlast, zou in een recessie terechtkomen en exportmarkten verliezen zonder dat de binnenlandse vraag kan overnemen. Hetzelfde geldt voor China. Alleen Rusland, dat niets meer te verliezen heeft, zou iets te winnen hebben.

Het verslag van het IMF, naar aanleiding van haar jaarvergadering van deze week, is op dit punt duidelijk. Ook al blijft deze instelling ongelofelijk discreet over de financiële systeemrisico's die de economie aantasten van haar belangrijkste aandeelhouder, de VS.

Al te weinig deskundigen fluisteren nu dat in de tweede helft van augustus een financiële crisis zal uitbreken, zoals vele andere daarvoor, met name in 1857, 1971, 1982 en 1993. Wat is het volgende crisisjaar? Misschien wel augustus 2023.

Hoe kan dit worden voorkomen?

Er zijn vier oplossingen: 

• radicale besparingen (die alleen maar ellende en geweld zullen veroorzaken); 
• fiscale en monetaire stimulering (waardoor de deadline alleen maar wordt uitgesteld); 
• oorlog (die tot het ergste zal leiden, alvorens er misschien kansen ontstaan voor de zeer weinig overlevenden);
• en tenslotte, een radicale heroriëntering van de wereldeconomie naar een nieuw ontwikkelingsmodel, met een totaal andere verhouding tot consumptiegoederen en woningbezit, waardoor zowel de schulden als de klimaatvoetafdruk worden verminderd.

Uiteraard is er niets voorbereid om die laatste oplossing uit te voeren. En als dit ooit gebeurt, zal het niet zijn om de nog perfect vermijdbare catastrofe te vermijden, maar slechts nadat deze heeft plaatsgevonden."

Bron: attali.com

Geen landbouw zonder fossiele brandstoffen

In ons vorig artikel hadden we het al eens over de onmisbaarheid van olie voor de landbouw.

Dagelijks moeten er op onze planeet maar liefst 8 miljard mensen worden gevoed. Tegelijk is gedurende de laatste decennia de hongersnood in de wereld sterk teruggevallen. Als men het waarom daarvan gaat bestuderen, stelt men vast dat het toenemende gebruik van fossiele brandstoffen hierin een doorslaggevende rol speelt. Daarom is een drastisch doorgevoerde decarbonisatie van de wereldeconomie hoogst onwenselijk.

De belangrijkste realisatie van de mensheid is het vermogen om elk jaar opnieuw voldoende voedsel te produceren. Wat daarbij vooral opvalt is de sterke afname van de ondervoeding in ontwikkelingslanden tussen 1970 en 2022. Het aantal ondervoede mensen daalde in die periode van boven de 30% naar 9,8% (zie hier en hier), terwijl in datzelfde tijdsbestek de wereldbevolking toenam van 3,7 miljard naar 8 miljard. 

Waaraan is dit spectaculaire resultaat te danken?

Antwoord : grotere oogsten door soortverbetering, bemesting, irrigatie en gewasbescherming. Maar ook door de combinatie van landbouwmachines en fossiele brandstoffen.

Zonder niet-hernieuwbare brandstoffen geen agricultuur. Denk hierbij aan de aandrijving van tractoren en oogstmachines, het vervoer van de oogsten naar opslagplaatsen, verwerkingsbedrijven en supermarkten, het gebruik van irrigatiepompen, de productie van kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen, verpakkingsmateriaal zoals plastic enz. Verder is er de niet te verwaarlozen blijvende energievraag voor voedselverkoop, bereiding thuis en buitenhuis eten. 

De hoge opbrengsten die nu mogelijk zijn met minimale arbeidsinzet zijn simpelweg onmogelijk zonder de inbreng van fossiele brandstoffen. De Tsjechisch-Canadese emiritus-hoogleraar milieu- en energiespecialist Vaclav Smil heeft in zijn boek "Growth : from microorganisms to megacities" berekend dat, terwijl de wereldbevolking tussen 1900 en 2000 met factor 3,7 is toegenomen, de energietoevoer naar de landbouw liefst bijna 90 keer zo groot is geworden.

Voor het verbouwen, malen en bakken van het graan voor een brood van 1 kg is er een energie-equivalent nodig van minstens 250 milliliter diesel (zie Vaclav Smil in zijn boek "Zo zit de wereld in elkaar" blz 78). Om tomaten te kweken in de onverwarmde tunnelkassen van Almeria in Zuid-Spanje is er 150 milliliter dieselolie per kg nodig (idem blz 84). Voor de verwarmde variant loopt dit op tot 500 milliliter dieselolie per kg (idem blz 84). Het is evident dat als die tomaten geëxporteerd worden, de productie-, transport- en energiekosten nog verder oplopen. 

In de lange en ingewikkelde voedselketen (van land naar schuur naar bord) is er steeds - en op elk niveau - een zekere hoeveelheid olie noodzakelijk (lees ook dit artikel).

Ons voedsel is trouwens niet slechts gebaseerd op het gebruik van olie. Steenkool wordt gebruikt voor de cokes waarmee ijzer wordt gesmolten voor de aanmaak van landbouwmachines en transportmiddelen (rails, wagons, locomotieven, schepen enz.).

Aardgas doet dienst als grondstof én als brandstof bij de synthese van stikstofhoudende mest. Zo vertelt de volgende grafiek ons dat de voedseltoevoer van meer dan 3,5 miljard mensen ernstig in het gedrang zou komen zonder kunstmest.

Bron: Our World in Data

Tussen 1800 en 2020 is de benodigde arbeid om in de Verenigde Staten een kg graan te produceren met ruim 98% teruggebracht, en het gedeelte van de beroepsbevolking dat werkzaam is in de agrarische sector is met eenzelfde omvang gedaald (idem zie blz 91). 

Indien we een zuiver organische landbouw zouden willen, moeten zeer veel mensen de stad verlaten (de opbrengst van stadslandbouw is te beperkt), de bio-industrie ontmantelen en terugkeren naar een leven gebaseerd op de bewerking en bemesting van het land met inbegrip met alle aspecten van veehouderij.

Dit alles geeft ons een idee over de ingrijpende economische hervormingen die moeten plaatsvinden als de mechanisering van de landbouw - en dus het gebruik van fossiele brandstoffen - zou worden afgebouwd. Er zouden miljoenen extra trekdieren nodig zijn. 

Er bestaan inderdaad reeds landbouwmachines die geen fossiele brandstof verbruiken. Maar dit is vandaag nog uiterst beperkt. Zoals geweten vormen batterijen met tegelijk een hogere energiedichtheid en een lagere kostprijs een groot probleem. Deze elektrische optie is, mits aanzienlijke investeringen, slechts mogelijk op langere termijn.

&&&

De mondiale voedselvoorziening is in de loop der decennia steeds afhankelijker geworden van fossiele brandstoffen. Deze fundamentele waarheid wordt veelal genegeerd door mensen en organisaties die niet (willen) begrijpen hoe de wereldeconomie feitelijk in elkaar zit en die een snelle decarbonisatie voorstaan.

De Amerikaanse ecoloog Howard Thomas Odum stelde al in 1971 vast dat moderne samenlevingen "de energetica niet begrijpen die samenhangt met de verschillende manieren waarop de energie die in een complex systeem wordt gevoed indirect naar alle delen van het netwerk gaat (...) de industriële mens eet geen aardappelen meer die zijn gemaakt van zonne-energie, hij eet nu aardappelen die deels van olie zijn gemaakt." (Citaat afkomstig uit zijn boek "Environment, Power and Society").

Als je dit een interessant artikel vond, deel het dan even via bvb. de sociale media. Dank !

Zonder olie geen landbouw

In een ander artikel hebben we het al eens gehad over de onmisbaarheid van olie.

We nodigen u nu uit om een fascinerende video (zie na de tekst) van nog geen 10 minuten te bekijken. Een must-see als u zich afvraagt hoe appels worden geteeld en geplukt, maar ook wortelen, champignons, bieten of katoen. Kortom, met dit filmpje krijgt u een ander en beter beeld van het forse belang van mechanisatie in de landbouwwereld.

U krijgt een andere kijk op het produceren van hoeveelheden voedsel op grote schaal en de rol van technologische innovatie.

U gaat ook de noodzaak begrijpen van een agricultuur die in belangrijke mate gecarboniseerd zal blijven omdat die bijzonder afhankelijk is van fossiele brandstoffen.

Landbouw was en is de basis van alle voedselvoorziening en dus van het leven zelf. 

Het is moeilijk in te zien hoe 8 miljard aardbewoners kunnen gevoed worden zonder sterk gemechaniseerde agrarische activiteiten.

Het is moeilijk in te zien hoe een dergelijk grootschalige voedselproductie tot stand kan komen zonder olie, zonder brandstof en zonder performante machines. In elk ander geval moet de landbouw worden heruitgevonden.

Ziehier de video : 'Amazing agriculture technology'

Honderden globale organisaties opereren buiten de wet en controleren de wereld

Honderden internationale organisaties genieten diplomatieke immuniteit, waardoor zij buiten de wet opereren en aan niemand verantwoording schuldig zijn. Het gaat om (centrale) banken, voedsel- en landbouworganisaties, telecommunicatiebedrijven, VN-organisaties als de WHO en publiek-private samenwerkingsverbanden zoals vaccinatie-alliantie Gavi.

 
"Dit is het controlenetwerk van de nieuwe wereldorde", zegt onderzoeksjournalist Corey Lynn in een exclusief interview met De Andere Krant. "Dit is een verhaal dat zoveel mogelijk moet worden gedeeld met de wereld. We moeten ervoor zorgen dat we onze soevereiniteit herwinnen, geld dat van ons is gestolen terugvorderen en een einde maken aan de immuniteit die door internationale organisaties wordt misbruikt voor macht en eigen gewin."

De Amerikaanse onderzoeksjournalist Corey Lynn ontdekte dat er een groot netwerk bestaat van internationale instellingen die buiten de wet opereren. Dit proces is begonnen in 1946 nadat in de VS de International Organizations Immunities Act is aangenomen. Deze stelt de Amerikaanse president in staat immuniteit te verlenen aan elke organisatie. Daarnaast zijn er verdragen met landen als Zwitserland en andere overeenkomsten die hun onschendbaarheid versterken. Medewerkers van deze organisaties betalen geen inkomstenbelasting en kunnen zonder controle door de douane. Niemand kan hun documenten inzien en hun bezittingen kunnen niet in beslag worden genomen.

De Bank for International Settlements (BIS) en de 63 centrale banken die hierbij zijn aangesloten, staan aan de top van de lijst. Daaronder de VN en de Wereldbank, daar weer onder zo'n 80 internationale organisaties, banken, VN-instellingen en privaat-publieke samenwerkingsverbanden. Hieronder situeren zich weer duizenden ngo's, die soms ook immuniteit genieten, en vaak onder geheimhoudingscontracten werken. "Honderden miljarden aan belastinggeld gaan rond zonder enige controle", stelt Lynn. Zij ziet in het netwerk een plan om controle te krijgen over de wereld. "Alle organisaties die je nodig hebt om een maatschappij te laten draaien" staan op die lijst. Zij noemt de inmenging van dergelijke internationale instellingen in de VS ongrondwettig.

"Diplomatiek onschendbare organisaties controleren de wereld"

De Amerikaanse onderzoeksjournaliste Corey Lynn heeft een groot netwerk aan internationale organisaties blootgelegd die honderden miljarden aan belastinggeld te besteden hebben zonder dat zij daarvoor enige verantwoording hoeven af te leggen. Ze kunnen door niemand worden gecontroleerd. Volgens Lynn gaat het om een doelgericht proces gericht op wereldheerschappij. Organisaties met diplomatieke immuniteit zijn gevrijwaard van juridische procedures, doen hun eigen audits, hun documentatie kan door niemand worden ingezien, hun medewerkers genieten allerlei privileges, zoals vrij reizen en nul inkomstenbelasting. 

Wij vroegen Lynn haar onderzoek toe te lichten.

Het was al langer bekend dat het Vaticaan, de City van Londen, vaccinatie-alliantie Gavi en de BIS immuniteit genieten. Uit jouw onderzoek blijkt dat er nog eens honderden organisaties met deze status bestaan. Hoe is dat mogelijk?

Lynn: Waar het op lijkt, is dat bij de oprichting van de VN is gedacht: we zetten de VN op voor wereldwijde vrede, daarom moeten deze organisaties dezelfde immuniteit krijgen als diplomaten. De immuniteit werd aanvankelijk vanuit de VS gegeven, via de International Organizations Immunities Act uit 1945. Met deze wet kan de Amerikaanse president met een decreet organisaties diplomatieke onschendbaarheid geven. Vanaf 1946 verkregen 76 organisaties deze status. Elke VN-organisatie staat op de lijst, de 5 takken van de Wereldbank, dertien banken, telecommunicatiebedrijven, voedsel- en landbouworganisaties. Eigenlijk staan alle organisaties die nodig zijn om een maatschappij te laten draaien, geheel buiten de wet.

Hoe werken deze organisaties?

Lynn: onder hen werken duizenden ngo's die in sommige gevallen óók immuniteit genieten. Zodra ze gaan samenwerken, worden zij verplicht geheimhoudingscontracten te ondertekenen. De BIS-bank, de bank van de centrale banken, verkreeg al eerder in 1930, een onschendbare status van Zwitserland. Op hun website is te lezen dat ze deze status ook aan hun leden kunnen verlenen - dit zijn 63 centrale banken, de Federal Reserve (de centrale bank van de VS), en "instituties die belangrijk zijn voor het systeem". Ik vermoed dat dit om verzekeringsbedrijven en betaalsystemen gaat. Bovenop de status van deze organisaties op basis van de Amerikaanse Immunities Act, zijn er verdragen met landen, "hoofdkwartier-contracten" en andere overeenkomsten die de onschendbare status verder versterken. Het is echt een heel groot netwerk. Het is het controlenetwerk voor de "Nieuwe Wereldorde" waar ze naartoe werken.

Welke rol speelden de instituties die diplomatieke immuniteit genieten in de afgelopen 3 jaar?

Lynn: neem vaccinatie-alliantie Gavi. Veel mensen denken: dat is gewoon de lobbyorganisatie van Bill Gates. Deze organisatie werd in 2000 opgericht, met de Wereldbank en Unicef als partners. Via Unicef kreeg Gavi ook diplomatieke immuniteit. Nadat Unicef zich terugtrok, werd Gavi een stichting en kreeg via de Zwitserse regering diplomatieke immuniteit. Vervolgens zet de VS in 2019 de U.S. International Development Finance Corporation (DFC) op. Die richt daarna met Gavi het internationale initiatief Covax op. Vanuit Covax is er meer dan een miljard dollar geïnvesteerd in Covid-vaccins. Daarnaast is er ook nog immuniteit verleend aan de grote farmabedrijven. Alle mensen achter de Covid-injecties kunnen vanwege dit systeem niet ter verantwoording worden geroepen.  

In de lijst staan ook veel milieuroganisaties. Grote delen van de aarde staan onder hun beheer.

Lynn: Voeg daar de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO), de VN-organisatie voor voedsel en landbouw (FAO), de tropische tonijncommissie, de Europese ruimtevaartorganisatie (ESA), de internationale arbeidsorganisatie (ILO) nog aan toe. We weten dat er heel veel geld rondgaat in deze organisaties, in de banken en ngo's waarmee ze samenwerken.

Wat jouw onderzoek laat zien, is dat de laatste jaren veel eigendommen naar een domein zijn verplaatst dat buiten elke jurisdictie valt.

Ja, de banken en de Federal Reserve hebben hier een hele grote rol in gespeeld. Het gaat om een enorme overdracht van geld en goederen. Deze structuur is heel zorgvuldig uitgerold, verspreid over vele decennia. Ik vind dat meer mensen zich hiervan bewust moeten worden. Als we op één of andere manier die onschendbaarheid ongedaan kunnen maken, zou dat alles veranderen.

Hoe kunnen die privileges teruggetrokken worden?

Lynn: eerlijk gezegd: ik weet het niet. Het Amerikaans Congres zou hier inderdaad over kunnen stemmen. Maar met andere landen wordt dat best ingewikkeld, omdat er zoveel verschillende overeenkomsten zijn gesloten die deze instituties beschermen.

Bron: deanderekrant.nl

Pleidooi voor een nieuw regeringssysteem

Maak geen ophef van eerwaardigheid, dan zal het volk niet twisten.

Hecht geen hoge waarde aan moeilijk te verkrijgen goederen, dan zal het volk geen diefstal plegen.

Zie niet naar wat begeerlijk is, dan zal het hart van het volk niet in verwarring komen.

Daarom: de wijze regeert door de harten ledig van begeerte te maken, de buiken stevig te voeden, de slechte neigingen te verzwakken en het beenderstelsel te versterken.

Hij maakt voortduren dat het volk niet weet en geen begeerten heeft.

Als dit niet geheel gelukt, maakt hij dat zij die wel weten, niet durven te ageren.

Hij doet woe wei, en is er niets waarin hij niet goed regeert.

Bron : Tao Teh King van Lao Tse, hoofdstuk 3

Europese situatieschets door EU buitenlandminister Josep Borrell

Toppolitici zijn, veel beter dan u en ik, op de hoogte van zowel nationale - als internationale politieke en sociaal-economische ontwikkelingen. Zij hebben namelijk meestal toegang tot uitgebreide insider informatie die ze slechts gedeeltelijk - of niet - met het grote publiek delen.

De Spaanse topdiplomaat Josep Borrell is sinds 1 december 2019 Europa's buitenlandminister en houdt in die hoedanigheid ieder jaar een toespraak voor het zogenaamde 'corps diplomatique' (Borrell noemt hen zijn ogen en oren) van de Europese Unie. De speech die hij op 10 oktober jongstleden uitsprak is opmerkelijk omdat die zijn visie op de huidige precaire Europese situatie goed illustreert. 

U vindt hierna niet de volledige tekst, maar we beperken ons tot enkele veelzeggende passages. 

"Laat me proberen samen te vatten wat er met ons gebeurt. Misschien heb ik het mis, maar ik wil er met u over discussiëren. Ik denk dat wij Europeanen te maken hebben met een situatie waarin we de gevolgen ondervinden van een proces dat al jaren gaande is en waarbij we de bronnen van onze welvaart hebben losgekoppeld van de bronnen van onze veiligheid. Dit is een zinsnede die kan dienen als headline, en overgenomen van Olivier Schmitt, die deze stelling - denk ik - heel goed heeft uitgewerkt. 

Onze welvaart is gebaseerd op goedkope energie uit Rusland. Russisch gas - goedkoop en zogenaamd betaalbaar, veilig en stabiel. Het is bewezen dat dit niet het geval is. En dan is er de toegang tot de grote Chinese markt, voor export en import, voor technologische transfers, voor investeringen, voor het verkrijgen van goedkope goederen. Ik denk dat de Chinese arbeiders met hun lage lonen veel beter en veel meer hebben gedaan om de inflatie te beheersen dan alle centrale banken samen. 

Onze welvaart was dus gebaseerd op China en Rusland - energie en markt. Het is onmiskenbaar dat we vandaag, zoveel als we kunnen, nieuwe manieren moeten zoeken  om energie binnen de Europese Unie te produceren, want het is niet de bedoeling om de ene afhankelijkheid in te ruilen voor een andere. De beste energie is die welke je thuis produceert. Dat alles zal leiden tot een diepgaande herstructurering van onze economie - zoveel is zeker. Mensen zijn zich daar niet van bewust, maar het feit dat Rusland en China voor onze economische ontwikkeling niet meer zijn wat ze waren zal een ingrijpende herstructurering van onze economie vergen. 

De toegang tot China wordt steeds moeilijker. De aanpassing zal lastig zijn, en dit zal politieke problemen veroorzaken. 

Anderzijds hebben wij onze veiligheid gedelegeerd aan de Verenigde Staten. Hoewel de samenwerking met de regering-Biden uitstekend is, en de transatlantische relatie nog nooit zo goed is geweest als nu - [inclusief] onze samenwerking met de Verenigde Staten en mijn vriend Tony [Anthony] Blinken [minister van Buitenlandse Zaken van de VS]: we hebben een fantastische relatie en werken veel samen; maar wie weet wat er over twee jaar, of zelfs in november, zal gebeuren? Wat zou er gebeurd zijn als, in plaats van [Joe] Biden, het [Donald] Trump of iemand zoals hij in het Witte Huis zou zijn geweest? Wat zou het antwoord van de Verenigde Staten zijn geweest op de oorlog in Oekraïne? Wat zou ons antwoord zijn geweest in een andere situatie?

Dit zijn enkele vragen die we ons moeten stellen. En het antwoord is voor mij duidelijk: we moeten zelf meer verantwoordelijkheid nemen. We moeten een groter deel van onze verantwoordelijkheid opnemen om de veiligheid te waarborgen.

Jullie - de Verenigde Staten - zorgen voor onze veiligheid. Jullie - China en Rusland - zorgden voor het fundament van onze welvaart. Deze wereld bestaat niet meer.

….

We dienen een beetje uit de huidige crisismodus te komen. Daarvoor moeten we meer nadenken over hoe technologie de wereld hervormt en over het verband tussen energie, klimaat en grondstoffen. 

Onlangs, tijdens de [Europese] Raad in Praag, was president [van Frankrijk, Emmanuel] Macron hierover heel duidelijk: het is niet de bedoeling om de ene afhankelijkheid te vervangen door een andere. We zijn verheugd dat we veel vloeibaar aardgas (LNG) uit de Verenigde Staten kunnen invoeren - overigens tegen een hoge prijs - en Russisch gas kunnen vervangen door Amerikaans en Noors gas of Azerbeidzjaans gas - nu ja, van Azerbeidzjan is het slechts een kleine hoeveelheid. Maar wat zou er morgen gebeuren als de Verenigde Staten, met een nieuwe president, zouden besluiten niet meer zo vriendelijk te zijn tegen de Europeanen? Waarom niet? U kunt zich wel inbeelden dat onze kritische afhankelijkheid van LNG uit de Verenigde Staten dan ook in een crisis zou kunnen terechtkomen. Of stel u voor dat we morgen geen kobalt meer hebben, de zeldzame materialen die afkomstig zijn uit China, Zuid-Amerika, Afghanistan - die zijn voor ons even cruciaal als olie en gas. 

We hebben geen helder begrip over het feit dat we in de samenhang van energie, klimaat en technologie nieuwe afhankelijkheden creëren. Het is essentieel dat we hierover duidelijkheid scheppen."

&&&

U kan de redevoering in haar geheel terugvinden via de volgende link: https://www.eeas.europa.eu/eeas/eu-ambassadors-annual-conference-2022-opening-speech-high-representative-josep-borrell_en

Vond je dit een interessant stuk ?  Hou je dan niet tegen om het te delen.  Bij voorbaat dank !

Toeval bestaat niet, ook niet op het niveau van de centrale banken

Verschillende wijsgeren en filosofen zijn doorheen de tijd het fenomeen 'toeval' gaan onderzoeken en definiëren:

Voltaire: "Wat wij toeval noemen is en kan alleen de onbekende oorzaak zijn van een waarneembaar gevolg".

Baruch de Spinoza: "Wat wij toeval noemen, is het toevluchtsoord der onwetendheid".

Arthur Schopenhauer: "Toeval is slechts een subjectief fenomeen dat ontstaat uit de beperking van de horizon van ons verstand".

Friedrich von Schiller: "Er bestaat niet zoiets als toeval. En wat ons voorkomt als het kleinste toeval komt voort uit de diepste bron van het lot".

Gotthold Ephraim Lessing: "Het woord toeval is godslastering; niets onder de zon is toeval; zeker niet datgene waarvan de bedoeling zo duidelijk in de ogen schijnt".

Einstein: "Als dit universum in zijn miljoenvoudige orde en precisie het resultaat van een blind toeval zou zijn, dan is dat net zo geloofwaardig als wanneer een drukkerij explodeert en alle druklettertjes weer op de grond terechtkomen in de voltooide en foutloze vorm van het woordenboek".

"In de politiek gebeurt niets toevallig. Telkens als er iets gebeurt, mag je er zeker van zijn dat het zo gepland was."

Deze opmerking, die vandaag de dag als bij uitstek samenzweerderig klinkt, werd niet door mij gemaakt, maar door de vroegere Amerikaanse president Franklin Roosevelt. 

&&&

Crisissen gebeuren niet toevallig

Ook in de economie is er geen toeval. Financiële bubbels worden niet opgeblazen door de werking van de Heilige Geest. En hun leeglopen is ook niet te wijten aan een plotse bui van goddelijk slecht humeur. In onze wereld spelen de centrale banken een doorslaggevende rol: door het verlagen of verhogen van de rentetarieven stimuleren zij - of beperken ze - het uitgeven van geld. Hun invloed op de economische groei is dus enorm.

Eerste oorzaak inflatie: een aanbodschok

Naast de wegzakkende euro wordt de Europese economie, en bij uitbreiding de wereldeconomie, geconfronteerd met tekorten. Begin 2020 brak de coronacrisis uit en kregen we te maken met lockdowns. Zo ongeveer in de hele wereld betaalden de overheden mee de lonen en hielden ze de economie min of meer op de been. Velen konden niet meer op dezelfde manier werken en consumeren als voorheen. Spaaroverschotten namen toe, ondernemingen produceerden minder en aanvoerketens raakten verstoord. Gevolg: tekorten van allerlei aard (grondstoffen, bouwmaterialen, voedsel...). En die tekorten deden - en doen - de prijzen stijgen. Dit fenomeen verklaart een belangrijk deel van de inflatie van 2021 en 2022. 

   

Tweede oorzaak inflatie: een energieschok  

Door de lockdown van het voorjaar van 2020 werd de olieprijs zelfs even negatief. Oorzaak: het tegelijk optreden van een scherp gedaalde vraag, een groot olieoverschot en het ontbreken van opslagcapaciteit. Na de lockdowns, einde 2020 begin 2021, vertrok de olieprijs weer à la hausse. Verschillende waarnemers zijn zelfs van mening dat er structureel minder olie kan worden opgepompt: lees hier, hier, hier en hier.

Op 24 februari van dit jaar begon de oorlog in Oekraïne en ervoer Europa de toenemende afwezigheid van Russisch gas. Met een explosie van de gasprijs als resultaat. Vandaar de link met de oplopende inflatie.  

Effecten van hogere rentevoeten   

Zowel toenemende energiekosten als stijgende rentevoeten halen geld uit de economie. Door hogere energieprijzen geven gezinnen minder uit aan andere zaken, wat ongunstig is voor de economie. Als dan tegelijk de rente opklimt, is dat een dubbele aanslag op de economische activiteit.  

Gezinnen, ondernemingen (hoe goedkoper het geld hoe rendabeler de productiemiddelen) en overheden moeten duurder gaan lenen. Bepaalde bedrijven (door hogere energie-, loon- en rentekosten) zien zich zelfs verplicht om - al dan niet tijdelijk - te sluiten. Er komt een vicieuze cirkel op gang: het aanbod van producten daalt, er ontstaan allerlei tekorten die op hun beurt de prijzen doen stijgen. Er staat een schuldencrisis (lees ook hier en hier) voor de deur, want de rentecomponent van vele leningen zit in de lift.

Grafieken als bewijs voor het doelbewust uitlokken van een economische crisis 

Historische evolutie olieprijs.
Bron: wikipedia

Na twee jaar van scherpe stijging bereikte in juli 2008 de olieprijs een top van 147 dollar (zie bovenstaande grafiek). Daarna brak de globale financiële crisis uit.

Historische evolutie kortetermijnrente VS
Bron: New York Times

Op de andere afbeelding, die de evolutie van de Amerikaanse kortetermijnrente weergeeft (de 'Fed funds rate'), is het duidelijk dat de Amerikaanse centrale bank in diezelfde periode (2005 - 2008) de rente stevig optrok. Hetzelfde fenomeen, een oplopende olieprijs en tegelijk stijgende rente, zien we ook op het einde van de jaren '80. Op de tweede grafiek is ook zichtbaar dat kort na een rentetop er telkens een recessie optreedt. 

De centrale banken zijn bevolkt met talloze specialisten, intelligente mensen die over een batterij aan financieel-economische data - zoals de getoonde grafieken - beschikken. En die perfect op de hoogte zijn van de impact van hun beslissingen. 

Het is moeilijk in te zien hoe deze recessies, deze crisissen niet opzettelijk gewild en georganiseerd worden. Enkele uitspraken van beleidsmakers ter zake (lees hier, hier en hier - lees ook deze analyse) laten aan duidelijkheid niets te wensen over.

&&&

Renteverhogingen doen niets aan de prijsopdrijvende effecten van de gasproblematiek. Renteverhogingen zullen er niet voor zorgen dat er meer gas naar ons toekomt. Inflatie kan men niet bestrijden door de rente naar boven te jagen, maar door de energietoevoer te verhogen en de energieprijzen te verlagen.

De centrale banken zijn bewust doende een ernstige economische terugval te creëren. Meer faillissementen zijn te verwachten, de werkloosheid zal toenemen en een schuldencrisis is onafwendbaar geworden. De prijzen van activa zullen kelderen.

Vond je dit een interessant stuk ?  Hou je dan niet tegen om het te delen.  Bij voorbaat dank !