Nadenken over de systeembanken

De systeembanken spelen een cruciale rol in de economie omwille van hun bijdrage tot het ontstaan en de instandhouding van geld- en investeringsstromen.

In het besef dat ze in het economisch circuit onmisbaar zijn, dienen de overheden hen te redden via een herkapitalisatie.

Ze zijn "too big to fail" want kunnen een domino-effect veroorzaken.

Het gevaar zit 'm in het feit dat ze onverantwoorde risico's gaan nemen in de wetenschap dat de overheden hen toch steeds zullen bijspringen.

Dit is het zogenaamde moreel risico ('moral hazard') : banken zullen trachten hun individuele belangen te maximaliseren ten nadele van de gemeenschap.
Sinds het losbarsten van de financiële crisis in 2008 heeft men echter verschillende maatregelen getroffen.

Denk maar aan de nieuwe bancaire Bazel III-regels die banken dwingen zich te herkapitaliseren en hen een beter liquiditeitsbeheer opleggen.  Daarenboven hebben ze hun eigen vermogen verhoogd om nieuwe schokken (verliezen op activa) beter op te vangen en er voor te zorgen dat de deposito's van hun klanten niet in gevaar komen.

Europa heeft ook een bankunie gecreëerd : de systeembanken zullen door de Europese Centrale Bank worden gesuperviseerd wat tot een beter prudentieel beleid moet leiden.  Anderzijds komt in het rapport Liikanen duidelijk naar voor dat een scheiding tussen zakenbanken en commerciële banken noodzakelijk is.

Tenslotte is Europa overgeschakeld van een bail-out clausule (het redden van de banken door de overheden) naar een bail-in systeem (bij een bankfaillissement dragen vanaf nu de depositohouders een deel van de verliezen).

Toch meen ik dat een bail-in eerder een 'bezwerende' dan een operationele functie heeft : wie gelooft dat miljoenen depositohouders verliezen zullen accepteren zonder de tussenkomst van de overheden ?
Bovendien : hoe organiseert men praktisch een bail-in met al die transnationale banken ?

Welke risico's in de banksector zijn er dan nog ?  Ze zijn talrijk want de bedrijfsvoering in een bank gaat intrinsiek en per definitie over het beheer van risico's.  De grootbanken zijn nog steeds systemisch : ingeval er problemen opduiken, zullen de nationale staten een helpende hand moeten uitsteken.  En vooral nu er zich een nieuwe golf van consolidaties aandient : na het terugschroeven van hun omvang zullen de banken zich waarschijnlijk willen versterken door het aangaan van fusies en overnames teneinde schaalvoordelen te creëren.

Nu is het zo dat overheidsschulden - waarin banken in belangrijke mate beleggen - als risicoloos beschouwd worden en nauwelijks (of geen enkele) dekking door eigen middelen benodigen.  Hiermee negeert men het risico van overheidsfalen, terwijl uit allerlei cijfergegevens blijkt dat dit systeemrisico wel degelijk aanwezig is (link).

De banken van bepaalde economieën blijven, omwille van de zwakke economische groei (Duitsland) en het uiteenspatten van vastgoedbubbels (Spanje, Nederland) zeer kwetsbaar.  De tests die de kwaliteit van de activa meten (AQR : Asset Quality Review) zullen ongetwijfeld de kwetsbaarheden van bepaalde instellingen aan het licht brengen.

Op dit ogenblik, en dat reeds sinds lang, zijn de rentevoeten zeer laag en is er veel liquiditeit beschikbaar. Maar als de rentestanden onverhoeds brutaal zouden omhooggaan, zullen de banken belangrijke verliezen incasseren.

Tot besluit : het moreel risico is afgenomen en het systeemrisico teruggebracht.  Toch blijven beide wel degelijk aanwezig.  Het werkelijke gevaar bestaat, volgens mijn intuïtie, in de abnormale verstrengeling tussen banken en overheden (de banken financieren de overheden die op hun beurt de bankdeposito's garanderen).
Want het volgende maakt de bail-in regels zo goed als waardeloos : hoe dichter een bank aanleunt bij een overheid, des te minder zullen de depositohouders het aanvaarden om te verarmen zonder een beroep te kunnen doen op diezelfde overheid.


Bron : blogs.lecho.be (Bruno Colmant) (vertaald en bewerkt)

Is de opwarming van de aarde oplichterij ?

Op 8 maart 2007 werd de documentaire "The great global warming swindle", samengesteld door televisieproducer Martin Durkin, voor het eerst uitgezonden op de Britse zender Channel 4.   Deze reportage, waarbij nogal wat prominente wetenschappers aan het woord komen, gaat in tegen de tot op vandaag weinig gecontesteerde consensus dat de globale opwarming door de mens is veroorzaakt.
Als zodanig zou deze opwarmingstheorie wel eens de grootste fraude van onze tijd kunnen zijn.

De volgende specialisten worden in de film geïnterviewd :
Professor Syun-Ichi AKASOFU – Directeur International Arctic Research Centre

Professor Tim BALL – Afdeling Klimatologie, Universiteit van Winnipeg

Nigel CALDER – Voormalig redacteur New Scientist

Professor Ian CLARKE – Afdeling geowetenschappen, Universiteit van Ottawa

Dr. Piers CORBYN – Klimaatvoorspeller Weather Action

Professor John CRISTY – Leidend auteur IPCC (United Nations Intergovernmental Panel on Climate Change)

Paul DRIESSEN – Auteur van “Green Power, Black Death”

Professor Eigil FRIIS-CHRISTENSEN – Directeur Danish National Space Centre

Baron Nigel LAWSON of Blaby (UK)

Professor Richard LINDZEN – IPCC & M.I.T. (Massachusetts Institute of Technology)

Professor Patrick MICHAELS – Afdeling Milieuwetenschappen, Universiteit van Virginia

Patrick MOORE – Medeoprichter Greenpeace

Professor Paul REITER – IPCC & Pasteur Instituut, Parijs

Professor Nir SHAVIV – Instituut Natuurwetenschappen, Universiteit van Jeruzalem

James SHIKWATI – Econoom & Auteur

Professor Frederick SINGER – Voormalig directeur US National Weather Service

Dr. Roy SPENCER – Teamleider weersatelliet NASA

Professor Philip STOTT – Afdeling Biogeografie Universiteit van London

Professor Carl WUNSCH – Afdeling Oceanografie, Massachusetts Institute of Technology

Dit is de bewuste video (duur : 1 uur, met Nederlandstalige ondertitels)

Het einde van de zekerheid

Mens en samenleving worden altijd geconfronteerd met onzekerheid. 
Onzekerheid is een rode draad die doorheen het leven is geweven.
Wie van ons heeft er nog nooit zorgen gehad omtrent gezondheid, werk, inkomen, relatie(s) ? 
Wie van ons wordt niet vroeger of later geconfronteerd met lijden, ziekte en dood ?
De welvaart van de maatschappij is nauw verweven met lokale en internationale conjunctuurbewegingen, met schommelingen van de financiële markten en met veranderingen op politiek en fiscaal vlak.  Natuurrampen en ongevallen kunnen bezit en vermogen in fracties van seconden vernietigen.

Er bestaan heel wat manieren om de onzekerheden van het leven het hoofd te bieden.  Via allerlei verzekeringen kunnen we ons bijvoorbeeld indekken tegen gebeurlijke calamiteiten.
Het regelmatig sparen is een andere aanpak om bescherming te zoeken tegen onvoorspelbaarheden.  In tijden van onzekerheid, zoals nu, stijgen de spaarvolumes snel.  Maar om effectief te kunnen sparen, om het inkomen van vandaag naar morgen te kunnen overdragen of om te kunnen verzekeren moet er "iets" zijn dat een stabiele waarde behoudt.  Vaak, maar niet altijd, waren dat overheidsobligaties.  De overheidsschuld bood zekerheid.  Daarom kochten - en kopen - banken ook veel overheidspapier.  Het was een goede manier om een solide onderpand voor de spaardeposito's te verwerven.

De overheid speelde nog een andere rol bij het aanpakken van financieel-economische instabiliteit.
Mogelijk een van de belangrijkste maatschappelijke verwezenlijkingen van na 1945 is dat de westerse overheden telkens ingegrepen hebben om zekerheid te bieden bij grote onzekerheden.
Denk hierbij aan de oliecrisis van de jaren '70, de technologiebubbel van het jaar 2000, 9/11, de bankencrisis van 2008 en de crisis in de eurozone.  En vergeten we vooral ook niet de uitgebreide sociale zekerheidssystemen die reeds vanaf de jaren '30 van de vorige eeuw tot nu door regeringen zijn uitgebouwd.

Niet dat iedere beslissing of tussenkomst altijd zo doordacht of efficiënt was, zeker niet.  Waarom kon de overheid telkens ingrijpen ?  Ze was daartoe in staat omdat ze als enige economische deelhebber nog schulden kon aangaan en op grote schaal middelen in beweging kon brengen.  En in goede tijden kon ze de belastingen verhogen en zo extra inkomen verwerven.

De overheid creëerde een behoorlijke mate van zekerheid.  De vrees is terecht dat dit vanaf nu zal veranderen.
De volgende tabel laat in dit verband aan duidelijkheid niets te wensen over :

	DE  ECHTE  EUROPESE  STAATSSCHULDEN  EINDE  2012 (in % BBP)
		Expliciete	Impliciete	Totale	Overheids-	Reële
		schulden	schulden	schulden	beslag	schuldgraad
1	Italië	121	-123	-251	51	- 4
2	Letland	43	-42	0	36	0
3	Estland	6	75	81	39	205
4	Polen	52	74	126	42	299
5	Duitsland	81	55	136	45	304
6	Bulgarije	16	160	176	36	490
7	Zweden	39	138	177	52	340
8	Portugal	108	73	181	47	382
9	Hongarije	81	109	190	49	390
10	Roemenië	33	234	267	37	730
11	Litouwen	38	264	303	36	839
12	Oostenrijk	72	242	315	52	609
13	Malta	71	253	324	43	747
14	Tsjechië	39	379	418	44	939
15	Frankrijk	86	356	442	57	781
16	Denemarken	47	396	442	59	743
17	Finland	49	420	469	57	829
18	Slovakije	43	506	549	38	1452
19	Nederland	65	499	565	50	1121
20	Gr- Brittannië	88	550	639	48	1334
21	België	98	558	655	55	1191
22	Slovenië	47	620	667	48	1387
23	Cyprus	71	764	835	46	1800
24	Spanje	69	735	805	48	1684
25	Griekenland	171	720	891	54	1662
26	Luxemburg	18	1209	1228	44	2772
27	Ierland	106	1271	1378	43	3235

Bronnen : Stiftung Marktwirtschaft Berlijn, Eurostat, eigen berekeningen

Expliciete schulden : de cijfers in de tabel geven de percentages weer van de officiële staatsschulden van ieder Europees land ten opzichte van het bruto binnenlands product (BBP).
Impliciete schulden : de cijfers betreffen de percentages van de toekomstige engagementen van overheden inzake pensioenen en gezondheidszorg en dit in verhouding tot het BBP.  In het vakjargon noemt men deze toekomstige schuld de impliciete schuld.
Totale schulden : expliciete en impliciete schulden samengeteld (in % van het BBP).
Overheidsbeslag : het percentage aan reële overheidsinkomsten (de zogenaamde 'begrotingen') ten opzichte van het BBP.
Reële schuldgraad : dit zijn de percentages die de overheidsinkomsten vergelijken met het totaal aan schulden.

De officiële schuldstatistieken (de expliciete schuld) onderschatten in ernstige mate de ware omvang van de schuldproblemen van de meeste Europese economieën.  Vele regeringen hebben namelijk aanzienlijke verplichtingen aangegaan inzake pensioenen en gezondheidszorg en dit voor de komende decennia.
Niet alleen zijn deze beloftes niet opgenomen in de officiële cijfers, ook in de media komt deze heikele problematiek zelden of nooit aan bod.  Kwestie van de goegemeente niet te doen opschrikken ...

Wat u ook leest of waarheen u ook surft : overheidsschulden worden steeds vergeleken met het bruto binnenlands product (BBP).  Maar deze voorstelling van zaken is feitelijk incorrect.  Uit bovenstaande tabel blijkt duidelijk dat de Europese overheidsinkomsten slechts gemiddeld 45 à 55% uitmaken van hetgeen een economie voortbrengt.  Uiteraard dienen reële inkomsten vergeleken te worden met reële uitgaven en schulden.

Zo blijkt uit de cijfergegevens dat de echte Belgische staatsschuld niet 98% bedraagt maar oploopt tot 655% (toekomstige pensioen- en gezondheidszorgen inbegrepen).  Als we bovendien de reële inkomsten van de Belgische overheid (55% van het BBP) vergelijken met die 655% komen we zegge en schrijven uit op ...1191% van het BBP.  Het boek 'De perfecte storm' van de Gentse economen Gert Peersman en Koen Schoors handelt in essentie over dit nationale pensioendrama.

Italië en Letland komen uit de cijferanalyses verrassend goed te voorschijn.  De dikwijls verguisde Silvio Berlusconi heeft op het stuk van pensioenbeleid degelijk werk geleverd.

Staatsschulden verschijnen onder de vorm van staatsobligaties op de balansen van pensioenfondsen, banken en verzekeringsmaatschappijen.  Als men de tabel nogmaals onder ogen neemt, kan men zich de vraag stellen wat dit papier wérkelijk waard is en in welke (benarde) situatie deze instellingen eigenlijk verkeren ...

Natuurlijk zijn er ook belangrijke activa (spaaroverschotten) aanwezig, maar niemand kan er omheen dat de meeste regeringen diepgaande structurele ingrepen dienen door te voeren in hun socio-economische beleid.  Overigens vormen niet enkel de overheidsschulden annex begrotingstekorten een serieus probleem.  Wie zal er opdraaien voor het herkapitaliseren van de Europese banken, het redden van de Zuid-Europese economieën (de zogenaamde PIIGS) en - bij uitbreiding - de euro ?
Uit de energiehoek wordt geopperd dat men best ook rekening houdt met noodzakelijke investeringen voor de overgang naar een postkoolstofeconomie.

De mogelijkheden van de overheden om op te treden als laatste redder in nood zijn beduidend kleiner geworden, zoveel is duidelijk.  En daarom komt er een einde aan een tijdperk van zekerheid.

Boekbespreking : "Het Westen 5x failliet en de doorstart van Nederland en Vlaanderen"

"Terwijl de wereld om ons heen in sneltreintempo verandert en de echte grote crisis dichterbij komt vergadert de Tweede Kamer over de Hedwigepolder en het beleid van de vorige regering.  Terwijl onze maatschappij slagzij maakt zoals de Titanic dat deed op zijn laatste reis, spelen het orkest in Brussel en het strijkje in Den Haag achter beslagen patrijspoorten.  We staan aan de vooravond van een van de grootste omwentelingen in de geschiedenis.  In plaats van ons te laten verrassen, kunnen we ons maar beter voorbereiden."  (blz. 8)

Met bovenstaand citaat uit de proloog is meteen de toon gezet en zitten we middenin het thema van een van de beste boeken die tot nu toe over de huidige crisis is geschreven.  De schrijver van dit in 2012 verschenen werk is de Nederlandse wiskundig ingenieur Kees Pieters (1955).  Hij heeft gewerkt voor de olie-industrie en de overheid in Operationele Research en ICT.  Net zoals wijzelf is de auteur ervan overtuigd dat we te maken hebben met een multidimensionele crisis.  In zijn beschouwingen analyseert hij uiteraard geregeld de Nederlandse situatie maar ook het politieke reilen en zeilen van Vlaanderen in de Belgische context komt aan bod. Pieters onderscheidt een vijfvoudig faillissement van het Westen, namelijk dat van onze democratie, van het financieel systeem, van Europa, van onze economie en van de overheid.  Overlopen we even zijn belangrijkste vaststellingen : 

Failliet van de democratie.  Er is een kloof tussen burger en politiek.  Beslissingen worden niet meer genomen op basis van de verzuchtingen van de burger.  De invloed van het publiek op de nationale politiek is zeer gering.  Op het Europese beleid is die invloed gewoonweg onbestaande.
Door toenemende bevoegdheidsoverdrachten worden de nationale grondwetten omzeild.  Pieters vreest dat we op weg zijn naar een onpraktische wereldregering en bijhorende dictatuur.

Failliet van het financieel systeem.  Centrale banken creëren geld uit het niets en commerciële banken zijn georganiseerd volgens het principe van fractioneel-reservebankieren.  Het produceren van op schulden gebaseerd monopolygeld is dus gelegaliseerde valsmunterij.  Banken zijn fundamenteel instabiel want risicovol door te grote verschillen tussen eigen - en vreemd vermogen (te grote hefbomen).  Ons financieel-economisch systeem moet het hebben van inflatie-aangedreven groei.  Sinds het uitbreken van de crisis in 2008 valt de groei in de Westerse economieën echter terug en gaan de hefbomen in omgekeerde richting werken.  Een heuse implosie van het wereldwijde geldstelsel komt dan akelig dichtbij.  Politici en bankiers hebben er echter alle belang bij om het bestaande geldscheppingsmonopolie te handhaven.

Failliet van Europa.  Bij de constructie van de Europese Unie (EU) hebben de beleidsmakers geen rekening gehouden met diep onderliggende en onderschatte verschillen tussen de drie grote cultuurgroepen in Europa.  Zo ligt de productiviteit in Noord-Europa steevast hoger dan in het zuiden.  In die zin is de euro een bron van continue financieel-economische onevenwichten die finaal de eurozone zal doen uiteenspatten. De beleidsbepalers streven naar een Europese superstaat en door subtiele machtsuitbreiding - denk aan het Verdrag van Lissabon en het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM) - vormt dit een bedreiging voor de democratie.  

Failliet van de economie. De economische machtswissel van het westen naar Azië en enkele andere regio's voltrekt zich voor onze ogen.  Vandaag produceren de Aziaten niet alleen alles wat wij kunnen, ze ontwikkelen ook hoogwaardige technologieën maar tegen lagere kosten. Om een stabiele economie op te bouwen heeft Europa meer dan ooit behoefte aan (top)ondernemers.

Failliet van de overheid. Overheidsgeld wordt verspild aan lagere overheidsinstanties in Nederland en aan hogere overheidsorganen in België.  Vele Europese subsidies zijn onverantwoord. Europa en de Verenigde Staten maken ook grote schulden om zichzelf op de been te houden.  De westerse regeringen kreunen onder hoge overheidsschulden en dit maakt hen kwetsbaar voor nieuwe schokken.

Het westen lijdt ontegensprekelijk aan een reeks fundamentele ziektes.  Kees Pieters heeft echter ook nagedacht over werkzame oplossingen.  We vatten zijn standpunten hieromtrent even voor u samen :

Een democratische revolutie.  Het ombouwen van de particratie naar een directe referendumdemo-cratie waar lobbygroepen geen kans meer krijgen.  Het oprichten van een referendumpartij, een beweging zonder inhoudelijke stand- of strijdpunten, die puur tot doel heeft het democratische proces te hervormen.
Vlaanderen dient uit het Belgische harnas te stappen : onafhankelijkheid zal haar economische stabiliteit ten goede komen.

Een financiële revolutie.
Het gecontroleerd verlaten van de euro om vervolgens over te gaan op een waardevaste staatsmunt, gedekt door staatsbezit.  Er zal dan geen inflatie meer zijn en zo krijgen we een economie waar alleen nog volledig reservebankieren is toegestaan.  Er dienen lokale financieringsmarkten te worden opgericht waarbij bedrijven vooral hun eigen vermogen zullen aanwenden.

Een natuurlijk Europa.
De meest natuurlijke vorm van bestuur is dat ieder volk zichzelf bestuurt.  Ontwikkel daarom de EU naar een confederatie, een samenwerkingsverband van onafhankelijke staten.

Een zuinige, slimme overheid.
De overheid wordt verplicht om buffers aan te leggen in goede tijden voor minder goede tijden.  Het is essentieel dat er gekapt wordt in de regelgeving.

Een aantal andere zorgwekkende onderwerpen, met name de aankomende vergrijzingsbom en de klimaatverandering annex ecologische problematiek, komen in het boek niet of nauwelijks aan bod.
Tot op heden hebben we evenwel geen enkele publicatie doorgenomen die zulk een helder helikopterzicht verschaft van hetgeen er duidelijk verkeerd loopt met financiën, economie en staat.
Pieters ziet goed de verbanden en zet die kundig uiteen.  Hij onderbouwt zijn stellingen met overzichtelijke tabellen en grafieken : ook dat maakt zijn boek behoorlijk leesbaar.

We kunnen er niet omheen : vooral het westerse deel van de mensheid wordt geconfronteerd met een niet meer te ontkennen systeemcrisis, echt een crisis van onze beheers- en bestuurssystemen.
De auteur beschouwt de voortschrijdende afbraak van onze democratie als het grootste probleem :
"De Europese Unie is dus de grootste bedreiging van de democratie in Europa en daarmee indirect de grootste bedreiging van onze welvaart."  (blz. 155)
In de epiloog luidt het dan zo : "Alleen het overnemen van de macht door de bevolking kan Nederland, Vlaanderen of ongeacht welk ander Europees land behoeden voor de ondergang."   (blz. 245)

"Het Westen 5x failliet" werd allicht niet op gejuich onthaald door de regerende elite maar is zonder meer verplichte lectuur voor al diegenen die zich bezorgd maken over onze toekomst en die van onze kinderen.

Website : http://www.hetwesten5xfailliet.nl/

Gevaarlijke bezweringsformules

Beleidsmakers van allerlei slag, politici op kop, slaan ons al jaren om de oren met het mantra dat de crisis in de eurozone voorbij is.  Ziehier een overzicht van oneliners, verzameld uit de media :

27.10.2011              Herman Van Rompuy (voorzitter Europese Raad) :  
                                     “Dit zou een keerpunt in de crisis moeten zijn.”

02.12.2011              Mario Draghi (president Europese Centrale Bank) :  
                                     “De eurolanden zitten op het goede spoor."

09.03.2012             Christine Lagarde (algemeen directeur Internationaal Monetair Fonds) :                                                                                      “Het reële risico op een acute eurocrisis is weg."

27.03.2012             Nicolas Sarkozy (vorige Franse president) :  
                                    “Ik denk dat we uit de crisis geraakt zijn.”

18.10.2012              François Hollande (huidige Franse president) :  
                                    “Er zijn redenen om aan te nemen dat wij uit de crisis van de eurozone zullen geraken.”

10.12.2012              François Hollande :  “Naar mijn mening ligt de eurocrisis achter ons.”

15.12.2012              Herman Van Rompuy :  “Het ergste van de eurocrisis is voorbij.”

28.12.2012              Wolfgang Schaüble (Duits minister van Financiën) :  
                                     “We hebben het ergste achter ons.”

06.01.2013             José Manuel Barroso  (voorzitter Europese Commissie) : 
                                     “Er worden geen risico’s in de eurozone mee waargenomen."

22.01.2013              Mario Draghi :  “De donkerste wolken boven de euro zijn verdwenen.”

21.03.2013              Herman Van Rompuy :  “Het keerpunt is bereikt.”

04.04.2013             José Manuel Barroso :  “Het ergste van de crisis is voorbij.”

08.06.2013             François Hollande :  “U moet begrijpen dat de eurocrisis voorbij is.”

In zekere zin is het begrijpelijk dat de gezagsdragers het vertrouwen, de belangrijkste steunbeer van ons financieel-economisch systeem, ten koste van alles willen hoog houden.  Toch is het zonneklaar dat de crisisbezwerende uitspraken die zij de wereld insturen niet realistisch zijn.

Enkele cijfervoorbeelden, afkomstig van Eurostat, spreken boekdelen : in 2009 bedroeg de Griekse staatsschuld 130% van het bruto binnenlands product (BBP) terwijl die momenteel, ondanks alle zogenaamde reddingspakketten, maar liefst 176% van het BBP noteert.  De Spaanse jeugdwerkloosheid bedroeg in 2009 37,8 % en op dit ogenblik zitten maar liefst 56,1% van de jongeren onder 25 jaar zonder werk (scholieren/studenten zijn inderdaad in deze cijfers begrepen; toch blijven de reële werkloosheidpercentages schrikbarend hoog en evolueren ze ongunstig).

De waarheid is dat er geen herstel mogelijk is.  Wel integendeel !  Samen met een klein groepje waarnemers zijn we ervan overtuigd dat Europa en de wereld een ongekende economische malaise te wachten staat.

Beschouwen we even deze harde feiten :

• de euro is een instrument van economische vernietiging geworden waardoor de eurozone uit mekaar zal klappen
• de reële schuldenlasten (van overheden, bedrijven en gezinnen samengeteld) gaan in de westerse wereld de draagkracht van de economie te boven
• de vergrijzing van de Europese bevolking is nauwelijks voorbereid en deze omvangrijke toekomstige schuldverplichtingen hangen als een zwaard van Damocles boven de reeds amechtige staatsfinanciën
• het Europese bankensysteem is fundamenteel insolvabel
• de centrale banken zijn niet meer in staat om, zoals tussen 2008 en nu, als reddende engelen het financiële systeem met lage rentevoeten en kwantitatieve verruiming weer vlot te trekken ingeval van een verdieping van de crisis; de regeringen hebben weinig of geen doortastende maatregelen getroffen; er is slechts tijd gekocht 
• de sterke economische groei van China heeft de wereld geholpen om uit de impasse van 2008-2009 te geraken; maar ook de Chinese Volksrepubliek kampt met grote problemen en zal bij een nieuwe schok niet meer in staat zijn om diezelfde ondersteunende rol te vervullen

Het moet eenieder duidelijk zijn dat met het uitzenden van positieve boodschappen het establishment essentieel twee doelen nastreeft : burgers, ondernemers en beleggers vertrouwen inboezemen maar ook om de eigen verantwoordelijkheid voor een mislukt europroject te verbergen.

Welke gezagsdrager, welke politicus durft aan de mensen te vertellen dat onze moeilijkheden niet meer op te lossen zijn zonder diepgaande en structurele veranderingen ?  Dat een ernstige verzwaring van de crisis onafwendbaar is ?  Dat betekenisvol welvaartsverlies onmogelijk kan vermeden worden ?

Wat we absoluut nodig hebben is een ombouw, een transformatie van ons welvaartsmodel.

Een electorale afstraffing hoeft niet indien men maar oprecht en met de beste intenties uitlegt hoe en waar het fout gelopen is.  En zeker als degelijke, inspirerende en tegelijk rechtvaardige oplossingen worden aangereikt.

Welke topman of-vrouw durft de waarheid onder ogen te zien en die te communiceren ?

Want het huidige discours van onze leiders heeft als gevolg dat het grote publiek op het verkeerde been wordt gezet betreffende de ware omvang van de crisis.

Nieuwe financiële schokken vanaf augustus 2013

Geld dat uit het niets wordt gecreëerd.  Fractioneel reservebankieren.  Een financieel-economisch stelsel dat gebaseerd is op inflatoire groei.  Banken en economie die vol zitten met hefbomen.
Sinds het uitbreken van de kredietcrisis in 2007 zijn voornoemde grote structurele weeffouten in ons kapitalistisch systeem onaangeroerd gebleven.

Monetaire verruiming door de centrale banken, het redden van commerciële banken en landen door de autoriteiten èn de grote economische groeikracht van vooral China hebben de wereldeconomie tot nog toe voor het ergste behoed.  Het gevolg van dit alles is wel dat er nauwelijks nog reddingsmiddelen overblijven om het economische wereldschip drijvend te houden.

De politiek van de centrale bankiers heeft in het recente verleden (onroerend goed, grondstoffen) en nu ook weer (aandelenmarkten) allerlei speculatiebellen veroorzaakt.  Door het volproppen van hun eigen balansen met activa van twijfelachtige kwaliteit hebben die bankenchefs bovendien een extra bubbel in het leven geroepen.

Waar manifesteert zich de volgende barst in het systeem ?  Een beurscrash is waarschijnlijk.  Maar ook een nieuwe banken-, Euro- of Chinacrisis behoort tot de mogelijkheden.

We hebben even de recente inzichten van een aantal gerenommeerde specialisten opgesnord :

John Mauldin :  The stock market is astoundingly expensive and we could have a historic crash
Marc Faber :  Stocks could crash this summer 2013
Paul Farrell :  Critical warning No.17 : Dow 5,000, crash of 65%
Graham Summers :  Stocks are on the edge of a cliff
Steve Keen :  A bubble so big we can't even seen see it
Ann Pettifor :  The next crisis
Michel Santi :  A l'aube d'un crack boursier ?
Uncle David :  Economists fret : possibility of crash in August 2013

Merkwaardig is dat tegelijkertijd enkele cycli-experts eveneens nieuwe financiële turbulenties zien opdoemen vanaf de lopende maand augustus.  Hier volgen enkele van hun uitspraken :

Raymond Merriman, astroloog (link) :  "Een paar weken geleden noemde ik dat de wereld aan de vooravond stond van iets groots, iets opzienbarends dat misschien te maken had met valuta`s en de wereldwijde schuld. We zijn aan het begin gekomen en de dynamiek is de volgende 8 maanden van kracht. Jupiter staat komende week opposiet Pluto (gebeurt iedere 13-14 jaar). Het is het hoogtepunt van de cyclus die begon met de conjunctie van Jupiter en Pluto in december 2007. U zult zich de top van de aandelenmarkten in oktober 2007 en de start van de crash en wereldwijde recessie als gevolg van de bankencrisis, nog wel herinneren. Dit alles leidde naar de huidige situatie van rentetarieven van bijna nul en de geldverruimende maatregelen door de centrale bankiers (vooral de FED). Dit beleid behoedde de wereld voor een financiële ineenstorting (het redde in elk geval de banken), maar bracht een slag toe aan de spaarders. De cyclus die toen begon komt tot een top in de volgende 8 maanden. Te beginnen bij komende week. De volgende twee weken zullen een sterke aanwijzing geven voor hetgeen we kunnen verwachten. Het wordt waarschijnlijk geen gemakkelijke handels- of investeerders omgeving."

Geoffrey Pearce, vedisch astroloog (link) :  ".. het is te voorzien dat (in de Verenigde Staten) de financiële problemen zullen voortduren tot september 2015.  Vooral tussen 1 april en 24 augustus 2013 kunnen ze bepaald ernstig worden en aanleiding geven tot een nieuwe aandelencrash."
Over de eurozone (link) :  "Tussen eind september 2012 en midden oktober 2013 zullen de deelnemers gedwongen worden om fundamentele veranderingen aan te brengen door landen met zwakke economieën eruit te gooien.  Als deze veranderingen niet voldoende radicaal worden doorgevoerd, is het waarschijnlijk dat de euro in mekaar zal storten, en dit vanaf september 2013."

Larry Schwimmer, astroloog (link) :  "De aandelenmarkt wordt crashgevoelig vanaf de zomer van 2013." 
Over de eurozone : "Gedurende de zomer van 2013 zal er een financiële - en bankencrisis plaatsvinden met grotere kansen op faling dan in het verleden met Griekenland, Portugal, Spanje en Italië.  Het gevaar op een financiële paniek en bankruns is reëel.  Gevolgen : (a) het is waarschijnlijk dat zowel de Verenigde Staten als China zullen gevraagd worden om geld te lenen aan de Europese Unie .. (b) de Europese munt wordt dit jaar nog hervormd  (c) bepaalde landen zullen gevraagd worden om de EU te verlaten."

Manfred Zimmel, een van de sterkste marktvoorspellers en cycli-expert.
Uit gratis nieuwsbrief van 16/09/2011 :  "Vanaf 2013 zal de mensheid een wereldomvattend trauma ervaren zoals nooit tevoren in de voorbije 1.500 jaar."
Uit gratis nieuwsbrief van 12/4/2012 :  "Het decennium 2013-2023 wordt voor beleggers de moeilijkste periode van de afgelopen 5.000 jaar."
Uit gratis nieuwsbrief van 20/6/2012 :  "Alles wijst erop dat in augustus 2013 de aandelenmarkten de hoogste toppen zullen scheren van de 21ste eeuw."
Uit gratis nieuwsbrief van 21/5/2013 :  "In augustus 2013 begint een periode van 40 kwartalen waarbij de mensheid zal worden getest en gelouterd en dat tot de zomer van 2023."

Wat kunnen we uit dit alles nu opmaken ?
Als we het bovenstaande en nog vele andere elementen (ecologisch, klimatologisch, politiek, psychologisch ..) in beschouwing nemen, is het duidelijk dat de grootste veranderingen nog voor ons liggen.
Een eerste fase in de crisis (2007 - 1e helft 2013) is voorbij.  Een nieuwe ontwikkeling, met ernstiger consequenties dan die we gezien hebben in 2008 - 2009, dient zich aan. 

Crisissen zijn uitdagingen. Allemaal samen hebben we een in essentie materialistisch - en consumptie georiënteerd maatschappijmodel in het leven geroepen.  Dat overigens een hoop negatieve effecten sorteert voor zowel mens als natuur.  Positief en hoopvol is dat we in de komende jaren de kans krijgen om nieuwe en gezondere fundamenten te bouwen voor een betere en meer humane samenleving.

Astrologie : essentieel kompas in crisistijden

Zoals wij het zien maken de huidige financieel-economische troebelen deel uit van een veel grotere crisis. Alle problemen op onze planeet lijken vandaag samen te komen en doen zich in toenemende mate gevoelen :

• een verzwakkende economie die kreunt onder een grote schuldenberg en een quasi failliet banksysteem.
• de steeds afnemende beschikbare – en daardoor duurder wordende – hoeveelheid voedsel, water, energie en grondstoffen.
• de met deze fenomenen samenhangende klimaatproblematiek.
• ecologische deficits waarbij specialisten er van uitgaan dat we 30 of zelfs 50% “meer aarde” nodig hebben om onze bestaande consumptiepatronen te handhaven.
• stuurloze beleidsmakers die steeds minder vat lijken te krijgen op de zonet geschetste uitdagingen.

Steeds meer mensen verzamelen zich en tekenen protest aan tegen door hen vastgestelde wantoestanden. Denk maar aan actievoerende bewegingen zoals Occupy Wall Street, de Indignados, Femen, Avaaz, Anonymous enz.

Het lijkt er op dat ons beschavingsmodel – gebaseerd op wetenschap, technologie, kapitaal en globalisering – geen afdoende antwoorden meer kan formuleren op de steeds nijpender wordende vraagstukken van onze tijd. De autoriteit van kerkgenootschappen is in het westen onomkeerbaar aangetast, maar ook het gezag van politieke en economische leiders wordt meer en meer gecontesteerd.

De laatst overgebleven steunbeer van onze samenleving is het geld.  Maar ook die centrale zenuw is ernstig aangetast. Begrijpelijkerwijze zorgt dit voor groeiende onrust.
Bestaat er dan zoiets als een kompas dat enige betrouwbare informatie kan verschaffen over hoe het verder gaat ? Met behulp waarvan we ons kunnen voorbereiden op de grote veranderingen die door vele waarnemers worden voorspeld ?

Wij weten heel zeker dat de astrologie, de oudste aller wetenschappen, ons richtinggevende antwoorden kan verschaffen.  Vandaag past astrologie absoluut niet in de beeldvorming en geniet zij vooralsnog geen burgerrecht, maar in de oudheid nam deze allesomvattende beschouwingswijze een belangrijke plaats in.  Het wanbegrip ten aanzien van de astrologische wetenschap is wijdverbreid. Debet hieraan zijn o.a. de banaliserende horoscoopvoorstellingen in diverse populaire media.
Diegene die zijn geloof bevestigt in de voorspellende invloed van de planeten op het lot van mensen en landen, wordt meewarig bekeken en in het beste geval aanzien als een sympathieke idioot.  Toch is het een onomstotelijk gegeven dat velen, wijzelf inbegrepen, werkelijk bewustzijnsuitbreidende inzichten verkregen hebben dankzij degelijk, professioneel astrologisch advies.

Astrologie is een onderdeel van de kosmologie, de wetenschap van de steeds veranderende, vaste wetten volgende, structuur van ons heelal.  De kosmische wetten en ritmes worden door de wetenschappen vastgesteld op gebieden zoals de seizoenen van het jaar, het ebbe en vloed van de kustlijnen, de golfbewegingen in de geschiedenis, de cycli van landen, volken en beschavingen.
Maar ook telkens weerkerende tendenzen in beurskoersen, de kunst en de mode zijn observeerbaar.

De bekende Nederlandse esoterische autoriteit Mellie Uyldert formuleert het zo in haar boek “Astrologie” : “De kosmoloog ontdekt de patronen van alle door ons waargenomen verschijnselen en van al het gebeuren.  Als hij dan ziet dat deze patronen ontstaan als figuren van krachtlijnen met snijpunten en middelpunten, figuren die elkaar onderling beïnvloeden en zo het uiterst gedifferentieerde beeld van onze werkelijkheid opleveren, en hij ziet als teweegbrengers van die figuren de wezens die aan ons uiterlijk verschijnen als hemellichamen, en hij gaat hun wezen en werken dan verder na – dan bedrijft hij astrologie.”

En de Vlaamse astrologe Hilde De Steur in haar werk “Cheiron – de aanvaarding van de planeet aarde en het aardse leven” : “Astrologie is meer dan alleen een empirische wetenschap maar een bijzonder waardevol gereedschap om het mysterie van het leven te ontcijferen.”

De astrologie is niet het probleem, het probleem zijn de astrologen.  Vooral in België zijn er nauwelijks competente, goed getrainde en ervaren horoscoopspecialisten actief.  In Nederland daarentegen, wordt er voorzien in een professionele opleiding en dito erecode.  Het is natuurlijk wel zo dat het correct analyseren van een horoscooptekening behoorlijk ingewikkeld is en stevig wat ervaring vereist.  In feite betreft het hier een complexe interpretatiekunst die slechts weinigen echt goed beheersen.

 
Aparte takken van deze wetenschap zijn respectievelijk de wereld- en financiële astrologie. En precies in de chaotische tijden die we nu beleven (het laat zich aanzien dat ze nog flink chaotischer zullen worden !) kan het studiewerk van deze moderne zieners ons onschatbare informatie opleveren.
Wat momenteel centraal staat in de analyses van financiële- en wereldastrologen is de zogenaamde Uranus – Plutocyclus die aanving op 24 juni 2012 en op 17 maart 2015 eindigt.  Dit thema komt o.a. uitvoerig aan bod in een boek van de Franse doctor in de sociologie en bekende astrologe Elizabeth Teissier : “2012 – 2016 Cinq années qui vont changer le monde” (2012 - 2016 Vijf jaren die de wereld zullen veranderen).  De titel is veelzeggend en niet eens sensationeel bedoeld.
Een andere belangrijke financieel astroloog is de veelgelezen Amerikaan Raymond Merriman.

Volgende fenomenen zullen, volgens deze categorie onderzoekers, nu en gedurende de komende jaren een rol spelen :
- de schuldencrisis blijft exploderen en ondermijnt het wereldgeldsysteem
- val van de euro en de dollar en als gevolg de mogelijke creatie van een nieuwe internationale
  standaardvaluta
- de mogelijke ondergang van het bankensysteem zoals we dat nu kennen
- grote prostestbewegingen die veranderingen willen doorvoeren
- rassenonlusten
- toenemend aantal natuurrampen
- vooruitgang in technologie en alternatieve energiebronnen

We maken het einde mee van een cyclus, er komen andere tijden aan.  Overigens zijn het niet alleen astrologen die dit vaststellen, ook diverse cycli-onderzoekers komen tot gelijkaardige inzichten.
Begrip, flexibiliteit en solidariteit zijn onontbeerlijk om de komende schokken te doorstaan.